Modem là gì? Chức năng, phân loại và cách chọn modem phù hợp!

Hiểu rõ modem là gì? chính là bước đầu tiên để lựa chọn một thiết bị phù hợp với nhu cầu truy cập Internet tại Thành phố Hồ Chí Minh. Việc chọn modem đúng đòi hỏi người dùng phải xác định được loại kết nối Internet hiện có tại khu vực mình sinh sống. Cùng Hoàng Hải Tech JSC tìm hiểu thêm về Modem là gì nhé?

Modem là gì? Tìm hiểu khái niệm và chức năng cơ bản của modem

Modem là gì? Modem viết tắt của “modulator-demodulator” là một thiết bị phần cứng quan trọng. Tên gọi “modem” bắt nguồn từ hai quá trình chính là “modulation” (điều chế) và “demodulation” (giải điều chế). Thiết bị này giúp kết nối máy tính, điện thoại hoặc máy tính bảng với mạng Internet. Modem sẽ kết nối trực tiếp với ISP qua đường dây điện thoại, cáp quang hoặc cáp đồng trục. Sau đó, nó truyền tín hiệu đến máy tính hoặc bộ định tuyến để phân phối kết nối mạng.

Nguyên lý hoạt động

Nguyên lý hoạt động của modem xoay quanh hai quá trình điều chế và giải điều chế. Quá trình điều chế giúp chuyển đổi tín hiệu từ máy tính truyền qua đường dây viễn thông. Ngược lại, giải điều chế là quá trình modem nhận tín hiệu tương tự từ nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP – Internet Service Provide) và chuyển đổi chúng thành dữ liệu số để thiết bị người dùng hiểu được.

Về mặt kỹ thuật, modem điều chỉnh các yếu tố như biên độ, tần số hoặc pha của sóng mang nhằm mã hóa dữ liệu số. Modem là cầu nối quan trọng giữa mạng gia đình và hạ tầng mạng của ISP. Trong các mô hình mạng hiện đại, modem có thể hoạt động như bộ chuyển đổi lớp vật lý giữa chuẩn truyền dẫn của ISP và chuẩn Ethernet trong mạng nội bộ.

Các loại modem phổ biến hiện nay

Để chọn modem phù hợp, bạn cần xác định loại kết nối internet đang sử dụng (cáp, DSL, hay quang). Ngoài ra, nên cân nhắc tốc độ đường truyền, số lượng thiết bị truy cập và tính năng bảo mật đi kèm. Một modem hiện đại cần hỗ trợ các tiêu chuẩn mới như IPv6, có khả năng tương thích với router và đảm bảo truyền tải dữ liệu nhanh, ổn định.

Sau khi hiểu modem là gì, bạn cũng nên biết các loại modem hiện nay gồm:

• Modem quay số (Dial-up): Sử dụng đường dây điện thoại truyền thống, tốc độ thấp.
• Modem DSL: Truy cập internet qua đường dây điện thoại nhưng với tốc độ cao hơn.
• Modem cáp (Cable modem): Kết nối thông qua mạng truyền hình cáp.
• Modem di động (3G/4G/5G): Sử dụng mạng di động để truy cập internet.
• Modem quang (Fiber): Áp dụng công nghệ truyền tín hiệu bằng sợi quang, tốc độ cao và ổn định.

Vai trò của modem trong hệ thống mạng Internet

Modem đóng vai trò cốt lõi trong việc kết nối mạng cục bộ (LAN) với mạng Internet toàn cầu. Thiết bị này nhận tín hiệu từ ISP và cung cấp kết nối internet cho các thiết bị trong gia đình hoặc văn phòng. Một modem độc lập thường được trang bị cổng Ethernet để kết nối với máy tính hoặc bộ định tuyến.

Ngày nay, dù công nghệ truyền dẫn đã phát triển vượt bậc nhưng thuật ngữ modem vẫn được sử dụng để chỉ các thiết bị đóng vai trò kết nối internet đầu cuối. Trong môi trường cáp quang, modem không còn thực hiện điều chế tín hiệu analog theo cách truyền thống mà hoạt động giống như một thiết bị chuyển đổi tín hiệu giữa mạng của ISP và mạng nội bộ gia đình.

ISP cung cấp địa chỉ IP công cộng cho modem để mạng nội bộ có thể truy cập internet. Tuy nhiên, vì modem thường chỉ hỗ trợ một kết nối có dây, người dùng cần kết hợp thêm bộ định tuyến (router) để chia sẻ mạng cho nhiều thiết bị qua Wi-Fi. Sự kết hợp giữa modem và router tạo nên nền tảng hạ tầng cho mạng gia đình hiện đại.

Sự khác nhau giữa Router và Modem là gì?

Modem và router là hai thiết bị riêng biệt nhưng bổ sung cho nhau. Chức năng chính của modem là kết nối mạng với internet chung. Ngược lại, router phân phối kết nối internet do modem cung cấp cho nhiều thiết bị trong mạng cục bộ. Router thiết lập một Mạng cục bộ (LAN) cho phép các thiết bị như máy tính, điện thoại,… truy cập internet thông qua kết nối do modem cung cấp. Router hoạt động như một bộ quản lý lưu lượng mạng. Thiết bị này giúp hỗ trợ định tuyến dữ liệu từ internet đến đúng thiết bị.   

Tóm lại, nhiệm vụ của modem là kết nối Internet bên ngoài đến router. Sau đó, router sẽ nhận và phân phối trong mạng cục bộ. Từ đó, cho phép nhiều thiết bị sử dụng kết nối internet một cách hiệu quả và an toàn. Sự phân tách chức năng này cho phép phần cứng và phần mềm chuyên dụng trong mỗi thiết bị tối ưu hóa các tác vụ tương ứng.

Bảng so sánh đặc điểm chính của Modem và Router

Đặc điểm	Modem	Router
Chức năng chính	Kết nối mạng từ ISP đến Router	Tạo mạng cục bộ (LAN) và chia sẻ kết nối Internet
Địa chỉ IP	Địa chỉ IP công cộng (do ISP cấp)	Địa chỉ IP riêng tư (do router cấp cho các thiết bị trong mạng LAN)
Phạm vi mạng	Mạng diện rộng (WAN)	Mạng cục bộ (LAN)
Kết nối với	Nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP)	Modem và các thiết bị cục bộ
Khả năng định tuyến	Không (chủ yếu là cầu nối)	Có, định tuyến các gói dữ liệu trong LAN và đến WAN
Không dây (Wi-Fi)	Thường không	Thường có
Cổng Ethernet	Ít hơn (thường 1 hoặc 2)	Nhiều hơn (thường 4 trở lên)
Tính năng bảo mật	Hạn chế	Tường lửa, giao thức bảo mật mạng

Các loại Modem phổ biến

Modem cáp và Modem DSL là gì?

Modem cáp là loại modem sử dụng cáp đồng trục, cùng cơ sở hạ tầng với dịch vụ truyền hình cáp, để truyền và nhận tín hiệu dữ liệu. Loại modem này thường sử dụng công nghệ DOCSIS (Data Over Cable Service Interface Specification) để đảm bảo tốc độ và tính ổn định. Modem cáp kết nối với nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) thông qua ổ cắm cáp đồng trục.

Còn Modem DSL (Digital Subscriber Line) sử dụng tần số để cung cấp truy cập internet tốc độ cao. Các chuẩn phổ biến gồm ADSL, SDSL và VDSL, mỗi loại có ưu điểm riêng về tốc độ tải xuống và tải lên. DSL tận dụng hạ tầng điện thoại có sẵn, giúp phủ sóng rộng nhưng hiệu suất phụ thuộc vào khoảng cách đến tổng đài ISP.

Sự lựa chọn giữa modem cáp và DSL thường phụ thuộc vào vị trí của người dùng, sự sẵn có của dịch vụ và nhu cầu cụ thể của họ về tốc độ tải xuống và tải lên. Tiềm năng tốc độ tải xuống cao hơn của cáp khiến nó trở nên phổ biến cho việc phát trực tuyến và tải xuống, trong khi DSL có thể được ưu tiên hơn ở những khu vực mà tốc độ tải lên hoặc độ ổn định kết nối là ưu tiên cao hơn, miễn là khoảng cách đến tổng đài không quá lớn.

Modem quang

Modem quang, thường được gọi là ONT (Optical Network Terminal). Đây là modem sử dụng xung ánh sáng truyền qua các sợi thủy tinh hoặc nhựa mỏng để mang dữ liệu. ONT chuyển đổi tín hiệu từ sợi quang thành tín hiệu điện mà thiết bị có thể hiểu được. Các công nghệ phổ biến được sử dụng trong mạng cáp quang bao gồm GPON (Gigabit Passive Optical Network) và EPON (Ethernet Passive Optical Network). Không giống như modem truyền thống, ONT chủ yếu thực hiện chuyển đổi quang-điện và ngược lại. Vì vậy, việc truyền dữ liệu qua cáp quang được xem là kỹ thuật số. Các kết nối cáp quang thường kết nối liên tục và không yêu cầu thiết lập mỗi lần.  

Công nghệ cáp quang đại diện cho một bước tiến đáng kể trong kết nối internet, cung cấp băng thông cao hơn nhiều và kết nối đáng tin cậy hơn so với cáp hoặc DSL. ONT đóng vai trò tương tự như modem nhưng dành riêng cho mạng cáp quang.

Modem 4G/5G

Modem 4G/5G sử dụng mạng di động để kết nối internet không dây. Thường được kết nối thông qua thẻ SIM đã xác thực với nhà khai thác mạng di động. Các modem này về cơ bản hoạt động giống như điểm phát sóng hoặc router di động.  

Các modem này có thể là USB, điểm phát sóng di động hoặc tích hợp vào router. Modem 4G/5G cung cấp khả năng truy cập internet ở những khu vực kết nội bị hạn chế. Thiết bị mang lại tính di động và tiện lợi nhưng hiệu suất có thể bị ảnh hưởng bởi cường độ tín hiệu và gói dữ liệu. Các modem 4G 5G đặc biệt hữu ích cho những người dùng cần truy cập internet khi di chuyển hoặc ở các địa điểm bất kì.

Hướng dẫn chọn Modem phù hợp

Bước đầu tiên và quan trọng nhất trong việc lựa chọn modem là xác định loại dịch vụ internet có sẵn và các ISP cung cấp các dịch vụ đó. Việc xác định các ISP địa phương và các dịch vụ của họ (cáp quang, cáp đồng, DSL, di động) sẽ thu hẹp các khả năng và đảm bảo lời khuyên mang tính thực tế. Người dùng cần xác định trước loại dịch vụ internet nào có thể truy cập được trong khu dân cư hoặc tòa nhà cụ thể của họ trước khi xem xét các tùy chọn modem.

Một yếu tố quan trọng không thể bỏ qua khi lựa chọn modem là tốc độ truyền tải mà thiết bị có thể hỗ trợ. Hiện nay, tốc độ thường được đo bằng Mbps hoặc Gbps. Nếu bạn đăng ký gói cước 100 Mbps, modem của bạn cần phải hỗ trợ tốc độ này hoặc cao hơn để tránh tình trạng nghẽn băng thông. Việc hiểu modem là gì không chỉ dừng ở vai trò kết nối, mà còn là yếu tố đảm bảo chất lượng trải nghiệm Internet.

Kết Luận

Tùy vào nhu cầu sử dụng – từ duyệt web cơ bản đến phát video 4K hay chơi game trực tuyến – bạn nên chọn modem có tốc độ phù hợp. Với các hộ gia đình nhiều người dùng hoặc sử dụng thiết bị thông minh, nên ưu tiên modem có tốc độ cao hơn mức tối thiểu. Lựa chọn modem dư tốc độ so với gói hiện tại còn giúp chuẩn bị tốt cho những nâng cấp trong tương lai mà không cần thay thiết bị. Hiện tại, Hoàng Hải Tech JSC vẫn đang cung cấp các thiết bị mạng chính hãng.

Hoàng Hải Tech JSC – Chuyên phân phối thiết bị CNTT chính hãng

Địa chỉ: 536/43C Đường Âu Cơ, Phường 10, Quận Tân Bình, TP HCM.
Zalo: 0936 270 536 – Facebook: Hoàng Hải Tech JSC
Gmail: [email protected]